ธรรมภาษิต ตอน เขียนในป่าช้าจีน

โดยพระชุมพล พลปฺโ .....พ.ศ.๒๕๓๔

ชีวิตนี้หรือ คือบทละคร ไม่มีตัวเรา ไม่มีของเรา ยินดีทำไม ยินร้ายทำไม ดิน น้ำ ไฟ ลม
กายนี้ไม่ใช่ของเรา ใจนี้ไม่ใช่ของเรา ไม่มีตัวตน ไม่มีคนสัตว์หญิงชาย
ไม่มีนิมิต ไม่มีเครื่องหมาย ไม่มีหญิงชาย ไม่มีคนสัตว์ ไม่มีสำเร็จ ไม่มีล้มเหลว ไม่มีความเลว ไม่มีความดี
ทั้งกายและใจ ไม่ใช่ของเรา ยินดีทำไม ยินร้ายทำไม
โลกนี้เป็นทุกข์ นิพพานเป็นสุข
ไม่เที่ยง ไม่แน่ ตาย ตาย ตาย ตาย
ไม่มีตัวตน และของของตน มีกายเป็นทุกข์ ละกายเป็นสุข
ถุงขี้ ถุงเยี่ยว เหม็นเปรี้ยว เหม็นบูด
ไม่มีอะไร ที่เป็นของเรา
กายนี้เป็นทุกข์อย่างแสนสาหัส ใจนี้เป็นทุกข์อย่างแสนสาหัส
อดีตคือความฝัน ปัจจุบันคือความจริง อนาคตคือสิ่งไม่แน่นอน
อดีตคือบทละครที่แสดงผ่านไปแล้วเอาเก็บมาคิดทำไม
ชีวิตคือนิยาย คนทั้งหลายคือตัวละคร
ปฏิปทาเพื่อลาภสักการะเป็นอย่างหนึ่ง ปฏิปทาเพื่อนิพพานเป็นอีกอย่างหนึ่ง
จงเรียกสิ่งที่บังคับบัญชาได้ว่าตัวเราดีกว่า อย่าไปเรียกสิ่งที่บังคับบัญชาไม่ได้ว่าเป็นตัวเราเลย
การที่เราอยากมีฤทธิ์ เพราะยังติดในโลกธรรมนั่นเอง
จงอย่ารับทั้งผิดและชอบต่อกายและใจนี้
สุขเวทนาคือเหยื่อล่อให้เราจมปลักอยู่ในทุกข์อย่างถอนตัวไม่ขึ้น
แม้แต่กายนี้เราก็ผิดหวัง จะเอาอะไรในโลกนี้อีก
กายนี้เป็นธาตุของโลก เราไปขี้ตู่เอามา
หน้าที่ของเราคือทนทุกข์ ไม่ใช่หนีทุกข์
คนเรามันผิดพลาดกันได้ อย่าเอาเรื่องความผิดพลาดมากลุ้มอกกลุ้มใจเลย
จำเป็นนักหรือที่เราจะต้องได้ของดีๆ
เรื่องราวในโลกนี้ทั้งมวลเป็นนิทานโกหกที่อวิชชามันผูกขึ้น ฉะนั้นจงเพิกถอนสมมุติทั้งมวลเสีย
เรามีความแก่เป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความแก่ไปได้ เรามีความเจ็บเป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความเจ็บไปได้ เรามีความตายเป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความตายไปได้ เราจะต้องพลัดพรากจากของรักของชอบใจทั้งสิ้น เรามีกรรมเป็นของตน ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว ฉะนั้น จงอย่าถือตัว อวดดี อวดวิเศษ อวดเก่งไปเลย
เราจงอ่อนน้อมถ่อมตัว สงบเสงี่ยมเจียมตน อดทนต่ออารมณ์ของผู้อื่นไว้ให้มากเถิด
เราจะไปวาดภาพปรุงแต่งครุ่นคิด วางแผนอนาคตไปทำไม ในเมื่อทุกสิ่งทุกอย่างมันไม่เที่ยงและไม่แน่
ไม่ว่าจะผูกพันกันมากี่ชาติ ก็ต้องมาตัดกันให้ขาดในชาตินี้
กายนี้ถ้าเป็นของเรา คงจะไม่ทุกข์อย่างนี้หรอก
โลกนี้เป็นทุกข์อย่างแสนสาหัส
ทุกข์เท่านั้นที่เกิดขึ้น ทุกข์เท่านั้นที่ตั้งอยู่ ทุกข์เท่านั้นที่ดับไป นอกจากทุกข์ ไม่มีอะไรเกิด นอกจากทุกข์ ไม่มีอะไรดับ ฉะนั้นเราจะหนีทุกข์ไปไหน จงอยู่กับทุกข์นั่นแหละ แต่ถอนความยึดมั่นออกเสีย
ตัวเรามีดีอะไรหนอ ขี้ก็เหม็น เยี่ยวก็เหม็น ตดก็เหม็น ตัวก็เหม็น เหม็นทั้งนั้นเลย แล้วยังจะถือตัวอวดดีอวดวิเศษไปอีก
ความคิดที่จะแสวงหาสุข หนีทุกข์ เป็นความคิดของคนไร้ปัญญา
ชีวิตคือการต่อสู้ ศัตรูคือยากำลัง อุปสรรคคือสิ่งที่ต้องข้ามให้พ้น
อย่าติดในรูปลักษณ์
จงทิ้งให้หมด อย่าเก็บสิ่งใดไว้เลย
คนที่จากกันไปแล้วก็คือคนที่ตายไปแล้ว จงลืมคนที่เคยรู้จักในสถานที่ต่างๆเสียให้หมด อย่าไปคิดถึงใครเลย แม้แต่คนเดียว
คำว่า ‘คน’ นั้น เป็นคำสมมุติโดยสิ้นเชิง
ถ้าอยากจะลืมอดีตที่เจ็บช้ำ ต้องเลิกจดจำอดีตที่หวานชื่น
คนโง่ย่อมเดือดร้อนว่า บุตรของเรา เมียของเรา ก็ตนของตนยังไม่มี แล้วบุตรแต่ที่ไหน เมียแต่ที่ไหน
ไม่มีอะไรที่เป็นของเรา คำว่าของเราเป็นคำบ้าอย่างสาหัสสากรร
จงอย่าหวังพึ่งพาอาศัยผู้อื่นอย่างเด็ดขาด ไม่ว่ากรณีใดๆ
เวลานอนหลับเป็นสุขที่ไหน? สุขที่กาย! ก็กายนี้ไม่ใช่ของเรา!!?
กายนี้มันจะแข็งแรง พอที่เราจะอาศัยมันสร้างความดีไปได้อีกนานแค่ไหนหนอ ฉะนั้น จงอย่าประมาทวันเวลาที่ล่วงไปเลย จงรีบสร้างความดีให้เต็มกำลังเถิด
ทำไมเราจะต้องประสบความสำเร็จเท่านั้น แล้วจะเอาความล้มเหลวไปให้ใครล่ะ
ทุกสิ่งทุกอย่างที่เราทำ สำเร็จก็ได้ ล้มเหลวก็ได้ ไม่เห็นจะเป็นอะไร
ไร้อดีต ยุติอนาคต สรรพสิ่งในโลกล้วนอนิจจัง ไม่เที่ยง ไม่แน่
ใครถือตัวอวดดี คนนั้นไม่ดี
สังขารธรรมทั้งปวงล้วนแต่เปลี่ยนแปลงไปตามเหตุปัจจัย ไม่มีตัว ไม่มีตน ไม่มีเรา ไม่มีเขา ฉะนั้น จงอย่าถือตัว ถือตน ถือเรา ถือเขา และก็อันความอวดดี เย่อหยิ่ง ถือดี ในสังขารธรรม อันเปลี่ยนแปลงไปตามเหตุปัจจัยโดยที่ไม่มีใครบังคับบัญชาได้นั้น เป็นความโง่เขลาอย่างเหลือเกิน สังขารธรรมที่ว่านี้ คือกายและใจ ที่สมมุติว่าเป็นตัวเรานั่นเอง
ร่ายกายของคนทุกคนต้อง ตาย เน่าเหม็น หนอนขึ้น น่าเกลียด อัปรีย์ จัญไร ต้องขนไปทิ้ง
ผู้ที่จะเข้านิพพาน คือผู้ที่จะมาพบกับความทุกข์ทรมานในโลกนี้ มิได้จะมาเพื่อเสวยสุขในโลกนี้
ชีวิตที่ต้องมีคู่ เป็นชีวิตของคนไร้ปัญญา
พึงเป็นผู้เดียว เที่ยวไปเหมือนนอแรด ฉะนั้น
ทำไม เราจะต้องเดือดร้อน เมื่อถูกเค้าดูถูก เหยียดหยาม ถ้าแค่นี้ทนไม่ได้ ก็น่าอายสิ้นดี
เราทำความดี เพียงเพราะอยากให้คนมาเคารพนับถือหรือยังไง
ทำไมเราจึงต้องการให้คนมาเคารพ ความประเสริฐของจิตนั้น อยู่ที่มีคนมาเคารพยกย่องหรือยังไง ทำไมจึงไม่คิดเสียบ้าง
เราเป็นคนยากไร้ทางจิตมากนักละซิ ถึงหิวโหยในการที่จะให้คนอื่นมาเคารพ
คนเราจะดี จะชั่ว อยู่ที่คนมาเคารพ มาสรรเสริญหรือยังไง
จงอย่ายินดีเมื่อคนมาเคารพ อย่ายินร้ายเมื่อเค้าไม่เคารพ
เราจะยอมให้คนทั้งโลกด่าเราได้ ไม่ว่าเราจะผิดหรือไม่ก็ตาม
หน้าที่ในการทำผิดเป็นของคนอื่น หน้าที่ในการให้อภัยและเมตตาเป็นของเรา
คนที่รู้จักแต่จะเอาชนะนั้นยังไม่เก่งจริง ถ้าเก่งจริงต้องรู้จักที่จะยอมแพ้อย่างราบคาบด้วย
จงพยายามเอาชนะจิตตนเอง ดีกว่าที่จะไปเอาชนะผู้อื่น
จงแพ้ภายนอก แล้วมาเอาชนะภายใน
จะเอาอะไรกับปากคน ดีแสนดีมันก็ด่า ชั่วแสนชั่วมันก็ชม จงทำใจวางเฉยทั้งคำด่าและคำชม ให้ถือเป็นเพียงลมผ่านหูเท่านั้น
การทำตัวเป็นผู้รู้นั้นยังไม่เก่งจริง ถ้าจะเก่งจริง ต้องรู้จักที่จะไม่รู้อะไรเลย
จงอ่อนน้อมถ่อมตัวต่อคนทุกชาติชั้นวรรณะ
คนทุกชาติชั้นวรรณะสามารถด่าและตะคอกเราได้
ขอให้ผู้ที่จ้องจะจองล้างจองผลาญ คอยคิดเข่นฆ่าทำร้ายทรมานเรา จงประสบแต่ความเจริญรุ่งเรืองสวัสดี พรอันเป็นมงคลทั้งหลายจงได้แก่ผู้นั้นอย่างไม่มีสิ้นสุด
ขอให้บุญกุศลที่เราสร้าง จงไปปกปักรักษาคุ้มครองผู้ที่คอยคิดจองล้างจองผลาญเรา ให้เขาผู้นั้นจงมีแต่ความสุขความเจริญ คิดสิ่งใดก็ขอให้สมปรารถนาทุกประการเทอญ
พูดมากเสียมาก พูดน้อยเสียน้อย ไม่พูดไม่เสีย
ชนผู้ปฏิพัทธ์ในชนย่อมเดือดร้อน
โลกนี้ไม่ใช่ของเรา
เราจะเอาแต่ของที่ควรแก่วาสนาบารมี สิ่งใดที่เกินกว่าวาสนาบารมี จงอย่าไปอยากได้อยากเป็นเลย
ให้ทุกสิ่งเป็นดังเช่นมันจะไป อย่าเอาใจไปขวางกั้น
ที่เราเป็นทุกข์อยู่ก็เพราะตัณหา ถ้าไม่มีตัณหา ไม่ทุกข์เลย
สิ่งทั้งปวงในโลก ได้เป็นไปในทิศทางที่มันควรจะเป็นแล้ว อย่าไปห่วงสิ่งใดเลย
เราจะให้อภัยในความผิดพลาดของคนและสัตว์ทั้งหลายทั้งปวง รวมทั้งตัวเราด้วย
ผู้ที่ได้สมบัติอยู่แล้ว จงได้สมบัติยิ่งๆ ขึ้นไปเทอญ ขอให้เราจงแผ่มุทิตาจิตไปให้ทั่วจักรวาล อย่าได้มีความอิจฉาริษยาผู้ใดเลย
การเสื่อมลาภก็ดี การที่ถูกเค้าดูถูกเหยียดหยามไม่เคารพนับถือก็ดี การถูกด่าถูกใส่ร้ายก็ดี ความทุกข์ก็ดี ล้วนแต่ทำให้จิตใจเข้มแข็งทั้งนั้น ฉะนั้น ต่อไปไม่ต้องหลบหลีกมันเลย
การเสื่อมลาภ ก็คือการให้ทานนั่นเอง ฉะนั้น ถ้าเมื่อใดที่เจอการเสื่อมลาภ ก็ชื่อว่าเราได้ทำบุญให้ทานไปหนหนึ่งแล้ว สาธุ ดีใจจังเลย
อย่ากลัวการสูญเสีย เพราะจะทำให้จิตใจเข้มแข็งขึ้น
การลงโทษผู้อื่น คือการลงโทษตัวเอง การให้อภัยผู้อื่น คือการให้อภัยตัวเอง การช่วยเหลือผู้อื่น คือการช่วยเหลือตัวเอง การรังเกียจผู้อื่น คือการรังเกียจตัวเอง
โลกนี้ไม่ใช่ที่อยู่ของเรา เป็นเพียงทางผ่านเท่านั้น ฉะนั้นจงอย่าปล่อยให้ใจไปผูกพันกับสิ่งใดในโลกนี้เลย
ผู้ขาดสติคือผู้หลับใหล
เราจงเตรียมเข้าโลงไว้ให้ดีเถิด
ใหญ่แค่ไหนก็เล็กกว่าโลง
อย่าเดือดร้อนกับอดีต มันเป็นเพียงละครฉากหนึ่งเท่านั้น
ความตายจักมี ชีวิตนี้จักดับดิ้น
กายนี้เป็นเพียงทางผ่านเท่านั้น ไม่ช้าก็ต้องละทิ้งไป ฉะนั้น จงอย่าผูกพันมั่นหมายยึดติดกับกายนี้เลย
เราจะต้องสละสิ่งที่มีค่าที่สุดในชีวิตออกไป
เราจะต้องสละความอยากมีฤทธิ์ให้หมด
จงเลิกอยากดีอยากเด่นเหนือคนอื่นเสียที
ต้องหย่าขาดจากกายนี้ให้ได้
ความทุกข์ทรมานคือยากำลังของธรรมะ อย่ากลัวมันเลย
เราไม่สามารถบังคับบัญชาเวทนาได้ ฉะนั้น จงเห็นแจ้งลงไปว่า ไม่ใช่เราสุข ไม่ใช่เราทุกข์ ไม่ใช่เราอุเบกขา เวทนาไม่ใช่เรา เราไม่ใช่เวทนา
จิตผ่องใสไม่ใช่เรา จิตเศร้าหมองไม่ใช่เรา จิตที่บรรลุคุณธรรมไม่ใช่เรา จิตที่ไม่บรรลุคุณธรรมไม่ใช่เรา จิตไม่ใช่เรา เราไม่ใช่จิต ให้ถอนความยึดมั่นออกเสีย
ธรรมะคือของจริงที่เหนือเหตุผล ที่นำเอาเหตุผลมาอธิบายธรรมะก็เพื่อโฆษณาชวนเชื่อให้คนเข้ามาปฏิบัติธรรมะเท่านั้น ตราบใดที่ยังติดในเหตุผลย่อมไม่บรรลุธรรม เพราะธรรมะคือของจริงที่เหนือเหตุผล
ความสูญเสียคือ กำไรบนเวทีธรรม
อย่ายินดีในสุข อย่ายินร้ายในทุกข์ อย่ายินดีในความสำเร็จ อย่ายินร้ายในความล้มเหลว อย่ามีความต้องการในสิ่งใด อย่ามีตัณหา
การที่เราอยากมีฤทธิ์เพราะว่าอยากได้ลาภสักการะนั่นเอง
ลาภสักการะ เป็นสิ่งทารุณเผ็ดร้อนต่อธรรมอันเกษมจากโยคะ พึงละความมุ่งหมาย มุ่งมั่น ยินดี ในลาภสักการะเสียให้หมด
ตราบใดที่ยังมีตัวตนอยู่ จะต้องประสบกับความทุกข์ทรมานอย่างไม่สิ้นสุดยุติ
อย่ามีตัวตนสำหรับอดีต อย่ามีตัวตนสำหรับอนาคต อย่ามีตัวตนสำหรับปัจจุบัน อย่ามีตัวตนสำหรับสิ่งดี อย่ามีตัวตนสำหรับสิ่งชั่ว อย่ามีตัวตนสำหรับสิ่งทั้งปวง
อย่ามีตัวตนสำหรับการบรรลุอรหันต์
อย่ามีตัวตนสำหรับการบรรลุนิพพาน
ไม่มีใครที่เกิดอยู่ตายอยู่ มีแต่ธรรมชาติล้วนๆ ที่เป็นไปตามเหตุปัจจัยเท่านั้น
ไม่มีใครที่จะบรรลุนิพพาน ไม่มีนิพพานสำหรับใคร
ไม่มีใครที่จะบรรลุอรหันต์ ไม่มีความเป็นอรหันต์สำหรับใคร
ไม่มีใครที่จะบรรลุอิทธิวิธี ไม่มีอิทธิวิธีสำหรับใคร
ความยึดมั่นถือมั่นว่าตนเองเป็นพระอริยบุคคล ก็ยังเป็นอุปาทาน ที่สร้างความเจ็บปวดเดือดร้อนให้แก่จิต
อย่าไปหลงรัก หลงชัง หลงเกลียด หลงกลัว ต่อธรรมชาติที่เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป
เบื่อตัวเอง ที่ไม่ใช่ตัวเอง
ความสุขกับความทุกข์ คือสิ่งเดียวกัน ฉะนั้น จงเลิกรักสุข เกลียดทุกข์เสียที
ทุกข์อื่นยิ่งกว่ากาม ไม่มี
โลกนี้เป็นทุกข์อย่างแสนสาหัส อย่าได้เกิดอีก
ยิ่งอยากได้ความเจริญมากเท่าไร ยิ่งต้องหนีความเสื่อมมากเท่านั้น นั่นแหละคือความบ้าของจิตแหละ
อย่ามีตัวตนสำหรับเจริญ อย่ามีตัวตนสำหรับเสื่อม
จิตที่ไร้สติปัญญา คือ จิตที่หลับใหล ย่อมจะกระเพื่อมไปในทางสุขกับทางทุกข์ ความสุขและความทุกข์จะไม่มีอิทธิพลต่อจิตที่เห็นแจ้งเลย เพราะว่าความสุขและความทุกข์ เป็นอาการที่ออกมาจากความหลับใหลแห่งจิต เป็นอาการที่ออกมาจากอวิชชา
ถ้าไม่สละสิ่งเก่าไปเสีย จะได้สิ่งใหม่มาได้อย่างไร ?!
ความอยากมีฤทธิ์ อยากมีเดช อยากมีอำนาจ อยากมีวาสนา อยากมีคนสรรเสริญ ยกย่อง บูชา คือความมืดบอดอย่างที่สุด ของผู้ที่บวชเข้ามาในร่มกาสาวพัสตร์
แม้แต่เรื่องในชาตินี้ เราก็จำเป็นจะต้องลืมไปให้หมด แล้วเรื่องชาติก่อนเราจะรู้ไปทำไม
แม้แต่เรื่องคนด้วยกันเอง เราก็จะต้องทำเป็นหูหนวก ตาบอด แล้วเรื่องผีสางเทวดา จะไปรู้มันทำไม
จงรู้เรื่องในกายและใจนี้ก็พอ ว่าไม่น่ายึดมั่นถือมั่น
เรื่องโลกภายนอกทั้งหลายทั้งปวง สรุปลงในคำว่าทุกข์เท่านั้นที่เกิดขึ้น ทุกข์เท่านั้นที่ตั้งอยู่ ทุกข์เท่านั้นที่ดับไป นอกจากทุกข์ ไม่มีอะไรเกิด นอกจากทุกข์ ไม่มีอะไรดับ ไม่น่าสนใจอะไร
ผู้ที่บำรุงบำเรอปรนเปรอกายนี้ คือผู้มืดบอด
ที่เราเป็นโรคประสาทอยู่ก็เพราะความอยากดี อยากเด่นเหนือคนอื่นนั่นเอง
สุขและทุกข์ คือการกระเพื่อมตัวของอวิชชา
เหตุการณ์ในโลกทั้งปวงเป็นเรื่องสมมุติทั้งหมด ไม่มีอะไรเป็นเรื่องจริงเลย
ดินภายนอกเป็นฉันใด ดินภายในก็เป็นฉันนั้น ดินภายในเป็นฉันใด ดินภายนอกก็เป็นฉันนั้น สักแต่ว่าดิน ไม่มีตัวเรา ไม่มีของเรา ไม่มีคนสัตว์ ไม่มีหญิงชาย
อย่าเห็นว่า กายนี้ต่างจากก้อนดิน ก้อนหิน หรือท่อนไม้ไปเลย ในเมื่อมันเป็นสิ่งเดียวกัน คือ ธาตุดิน
อย่าเห็นคนว่าต่างจากสัตว์ อย่าเห็นหญิงว่าต่างจากชาย อย่าเห็นตายว่าต่างจากเป็น อย่าเห็นเกิดว่าต่างจากดับ
ความอยากมีฤทธิ์นั่นแหละ เป็นตัวขวางทางนิพพาน
การบรรลุธรรมที่แท้จริง ไม่มีตัวผู้บรรลุ
คนดีกับคนบ้าเหมือนกัน คนดีมันก็ปรุงแต่งอยู่ภายในให้หัวเราะ ร้องไห้ เกลียดคนโน้น รักคนนี้ แต่ว่ามันเก็บเอาไว้แค่ภายใน ไม่ได้แสดงออกมาภายนอก เค้าเลยเรียกว่าคนดี ส่วนคนบ้ามันประสาทไม่สมบูรณ์ เลยเก็บไว้ภายในไม่ได้ เลยนึกจะหัวเราะก็หัวเราะออกมา นึกจะร้องไห้ก็ร้องไห้ออกมา เพราะฉะนั้น คนดีก็คือคนบ้า คนบ้าก็คือคนดี ไม่ต่างกัน
ความรักเป็นอารมณ์ของคนมีปัญญาทราม
พึงเพิ่มพูนความสละ
อดีตไม่ใช่ของเรา อนาคตไม่ใช่ของเรา ปัจจุบันไม่ใช่ของเรา ไม่มีตัวเราในกาลใดๆ
แค่ต้องยินดียินร้ายกับปัจจุบันก็ปวดหัวจะตายอยู่แล้ว ยังไปขุดคุ้ยอดีตและวาดภาพอนาคต เอามายินดียินร้ายอีก อย่างนี้ ไม่เป็นบ้าจะทนไหวเหรอ
เกิดกับตายมีความหมายอย่างเดียวกัน เพียงแต่ชื่อไม่เหมือนกัน
จงเลิกคิดเสียให้ได้ว่า ต่อไปภายภาคหน้าจะไปไหน จะอยู่ที่ไหน
จงเลิกกังวลเสียทีว่า จะขาดแคลนปัจจัยสี่หรือไม่
ข้าพเจ้าจะพยายามละชื่อเสียงและเกียรติยศอย่างไม่อาลัยใยดี
ไม่มีใครเจริญ ไม่มีใครเสื่อม ทุกสิ่งทุกอย่างเป็นอนัตตา ไม่ใช่ตัวเราของเรา
บุญไม่เที่ยง ผู้ทำบุญก็ไม่เที่ยง วิบากของบุญก็ไม่เที่ยง บาปไม่เที่ยง ผู้ทำบาปก็ไม่เที่ยง วิบากของบาปก็ไม่เที่ยง ฉะนั้น จงอย่ายึดมั่นยินดีปรีดา เสียอกเสียใจต่อบุญและบาปเลย
ไม่มีตัวเรา มีแต่ตาเห็นรูปแล้วดับไป หูได้ยินเสียงแล้วดับไป จมูกได้กลิ่นแล้วดับไป ลิ้นได้รสแล้วดับไป กายถูกต้องโผฏฐัพพะแล้วดับไป ใจรู้ธัมมารมณ์แล้วดับไป
ตัวเราคือมายาภาพ ที่จับต้องไม่ได้ ไม่มีจริงอยู่ในโลก
จิตนี้มันตื่นเต้นหวาดกลัวต่อเงาที่จิตออกไปวาดภาพมาหลอกตนเอง เหมือนคนที่วาดเสือแล้วกลับมากลัวเสือที่ตัวเองวาดขึ้นมา
ทุกสิ่งทุกอย่างทุกปรากฏการณ์ในโลกเป็นเพียงมายาภาพ แต่ผู้มีอวิชชาโมหะ กลับไปหลงเป็นจริงเป็นจัง จึงต้องยินดียินร้าย ตื่นเต้น หวาดกลัวอยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน
ที่เราเป็นทุกข์อยู่ก็เพราะว่า ไม่มีจาคะนั่นเอง ไม่รู้จักสละละทิ้งเลย
ตัวเราไม่มีอยู่จริง ไม่มีอะไรที่เป็นตัวเรา ตัวเราเป็นกลลวงที่อวิชชามันแสดงขึ้นมา เมื่อเป็นเช่นนี้แล้ว จะถือเกียรติ ถือศักดิ์ศรีไปทำไม เพื่ออะไร เพื่อใคร คิดดูให้ดี
ตัวเขาไม่มี ตัวเราไม่มี ทั้งหมดล้วนแต่เป็น ดิน น้ำ ไฟ ลม รูปธรรม นามธรรม ที่เหตุปัจจัย ปรุงแต่งไปต่างๆ นาๆ
ละครชีวิตทั้งหมดนี้ เป็นเพียงเงามายาที่อวิชชามันผูกขึ้น ตามสัจจะความจริงแล้ว ไม่มีอะไร นอกจากรูปธรรม นามธรรม ที่เกิดดับ เกิดดับ
สัจธรรมที่แท้จริงนั้น ไม่มีผู้หญิงผู้ชาย เรื่องราวที่ยังมีผู้หญิงผู้ชายทั้งมวล เป็นเรื่องโกหก
เธอถูกอวิชชาต้มเสียเปื่อยเลย เพื่อนเอ๋ย
อดีตคือสิ่งที่ได้ผ่านไปแล้ว ผ่านไปแล้วชนิดที่ว่า ไม่มีทางจะหวนกลับมาได้อีก ไม่ว่าจะเป็นสิ่งดีหรือสิ่งชั่ว สิ่งที่ดีที่สุดก็ไม่มีทางจะคืนมาได้ สิ่งที่ร้ายที่สุดก็ไม่สามารถจะกลับมาอีก ล้วนแล้วแต่ได้ผ่านไปอย่างไม่มีทางที่จะหวนคืนกลับมาได้อีกเลย
สภาวะธรรมทั้งหลายทั้งปวง ไม่ควรเข้าไปยึดมั่นถือมั่น
เราจะไปกลัวอะไรกับความทุกข์ใจ ทุกข์แล้วเดี๋ยวก็กลับเป็นสุข สุขแล้วก็กลับเป็นทุกข์ มันเปลี่ยนไปเปลี่ยนมาอยู่อย่างนี้แหละ อย่าไปวิตกกังวลกับมันเลย
เรานี่เปรียบเสมือนคนที่อยู่ดีๆ ก็ไปเอาขี้มาสุมไว้บนหัว กายและจิตไม่ใช่ของเราสักหน่อย จะไปยึดถือมันไว้ทำไม จะไปหวัง จะไปเกณฑ์ ให้กายมันดี ให้จิตมันดี เป็นไปตามปรารถนา จะมีมาแต่ที่ไหน
ยิ่งยึดเอาไว้มากเท่าไหร่ ก็จะยิ่งเป็นทุกข์มากเท่านั้น วิธีที่จะให้ปลอดภัย ต้องปล่อยมันไปตามเรื่องตามราวของมัน ยึดไว้ไม่ได้ ถือไว้ไม่ได้
ความผิดหวังคือกำไรชีวิตของผู้ปฏิบัติธรรม
ถ้าหากเรามีความยินดีในฤทธิ์ ยินดีในความสามารถพิเศษ ยินดีในการที่จะมีคนมาเคารพยกย่องบูชา ก็ชื่อว่าเรายินดีในโลกนี้ ยินดีกับสมบัติของโลกนี้ และยินดีในการเกิดใหม่
สมบัติในโลกนี้ ไม่ว่าจะเป็นรูปธรรมหรือนามธรรม เราจะไม่เอาเลย เราจะไม่เอาสักอย่าง เราจะทิ้งให้หมด
หน้าที่ของเราคือการทิ้งโลกนี้ การทิ้งสมบัติในโลกนี้ให้หมด
ทิ้งได้มากเท่าไหร่ ก็เบาสบายมากเท่านั้น ขันธ์ทั้ง ๕ เป็นของหนักเน้อ
ลาภ ยศ เกียรติ สรรเสริญ อำนาจ วาสนา ในโลกนี้ ไม่ใช่สิ่งที่เรามุ่งมาดปรารถนาเลย สิ่งที่เราหวังก็คือ ความดับสนิทอย่างไม่มีเชื้อ ความพ้นจากสมบัติทั้งปวงในโลกใบนี้ อย่างชนิดที่ไม่เหลือซากไม่เหลือเศษเลย
อนาคตทั้งหลายทั้งปวง สรุปลงในคำว่า “ไม่เที่ยง ไม่แน่”
อนาคตเป็นมายาภาพที่ไม่แน่นอนว่าจะเป็นไปอย่างไร แล้วเราจะไปรู้มันทำไม จะไปคิดถึงอนาคตมันทำไม
ถึงก็ช่าง ไม่ถึงก็ช่าง
เบาสบาย หายห่วง หายกังวล ต่อสิ่งทั้งหลายทั้งปวง ที่เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป ไม่มีแก่นสารสาระใดๆ ให้สำคัญมั่นหมายเลย
ใครอยากโง่ อยากบ้า ก็แบกเอาไว้ ยึดเอาไว้ให้มากๆ เถอะ
อดีตคือพยับแดด อนาคตคือเงามายา ปัจจุบันคือแสงฟ้าแลบ
เราคือแมลงเม่า บินเข้ากองไฟ ราคะ โทสะ โมหะ
โอ้โฮ แสงไฟ ราคะ โทสะ โมหะ มันช่างสวยสดงดงามจับตา จับใจ แมลงเม่าโง่เหลือเกิน
เราจะอยู่อย่างเสื่อมลาภ แต่ไม่เสื่อมธรรม
อย่าหวังอะไร แม้แต่หมูในอวย
ตัวเรานี้ มีนามว่า ‘จะดับ’ ฉายา ‘ผู้แพ้สิบทิศ’
เราคือผู้แพ้สิบทิศ แต่จงชนะในทิศที่สิบเอ็ด คือชนะใจตนเอง
ที่ผิดหวังเพราะไปหวังผิดนั่นเอง
แก่นสารสาระของชีวิตเรา มีแค่เรื่องกิน เรื่องดื่ม เรื่องขี้ เรื่องเยี่ยว หรือยังไง
สิ่งที่ยังไม่แตกนั่นแหละกำลังแตก สิ่งที่ยังไม่ดับนั่นแหละกำลังดับ
คนตายเพราะสมบัติ นกตายเพราะอาหาร ภิกษุตายเพราะลาภสักการะ
สิ่งที่เกิดขึ้นในอดีตก็ดับไปแล้วในอดีต สิ่งที่เกิดขึ้นในปัจจุบันก็ดับในปัจจุบัน สิ่งที่เกิดขึ้นในอนาคตก็จักดับในอนาคตนั่นเอง
ตราบใดที่ต้องการความเจริญ ตราบนั้นย่อมหนีไม่พ้นความเสื่อม
ตราบใดที่ต้องการความสุข ตราบนั้นย่อมหนีไม่พ้นความทุกข์
อากาโส อนันโต รูปธรรมเป็นของคับแคบ อากาศไม่มีสิ้นสุด
เราไม่มีความปรารถนาในรูปธรรมทั้งหลายทั้งปวง
ถ้าหากไม่อยากมาเกิดในโลกมนุษย์อีก จะต้องละความยินดีในสมบัติทั้งปวงของโลกมนุษย์ ถ้าหากยังยินดี พอใจ รักใคร่ อาวรณ์ ต่อสมบัติในโลกมนุษย์ แม้แต่อย่างเดียว จะต้องมาเกิดอีกอย่างแน่นอน
จงอย่าทำตัวเป็นลิงติดตัง
อย่าไปอยากรู้ อย่าไปอยากเห็น อย่าไปอยากเป็น อย่าไปอยากมี อย่าไปอยากเก่ง อย่าไปอยากวิเศษ อย่าไปอยากบรรลุสิ่งใดเลย แล้ว จะพ้นทุกข์
เราไม่ใช่ผู้วิเศษ เราคือผู้ธรรมดา
จงอย่าเป็น เป็ดอยากขัน ลิงอยากไข่ ไก่อยากว่ายน้ำเลย
จิตนี้มันจะบรรลุธรรมขั้นใดหรือไม่ จะเป็นสุขหรือเป็นทุกข์ ก็ช่างมันเถิด
โลกมนุษย์กับเรา พอกันทีเถิด
สัพเพสัตตา สัตว์ทั้งหลายทั้งปวง จงอย่าเดือดร้อนกับอดีตสัญญาที่ทำมาในกาลก่อนเลย
ฉันไม่ได้คิดจะอยู่ ฉันไม่ได้คิดจะไป
ตราบใดที่ยังเห็นเป็นคน สัตว์ หญิง ชาย อยู่ จะต้องเดือดร้อนอย่างไม่รู้จักสิ้นสุดยุติ
ให้เห็นเป็นแต่เพียงสักว่าธาตุเท่านั้น
เค้าพูดมาด้วยอวิชชาโมหะ แต่เราจงฟังด้วยความรู้แจ้ง
มันเรื่องสมมุติทั้งนั้น กลับเห็นเป็นจริงเป็นจังไปได้
เรารู้สึกผิดหวังต่อกายและใจนี้อย่างเหลือเกิน
รูปธรรมทั้งหลาย ไม่มีความหมายในตัว การที่ไปยินดียินร้ายในกายเราและกายผู้อื่น ว่าสวย ว่าขี้เหร่นั้น เป็นความไร้ปัญญา
จะแสวงหาความสุขไปทำไม ในเมื่อมันไม่เที่ยง
จงเจริญขันติโสรัจจะให้มาก จงอดใจไม่ให้ขัดเคืองกับสิ่งรอบตัว จะช่วยบรรเทาอาการโรคประสาทไปได้
จิตนี้มันช่างเป็นห่วงกายที่ไม่ใช่ของเรามากมายเสียเหลือเกิน
สิ่งที่มาทำให้ขัดเคืองนั้น เป็นเครื่องทดสอบจิตอย่างดี ซึ่งถ้าจิตเราดีจริงๆ แล้ว คงไม่เป็นทุกข์เป็นร้อนไป เพราะความโกรธ ความขัดเคืองเลย
สมบัติในโลกนี้ เราจะไม่เอาสักอย่าง ไม่ว่าจะเป็นทรัพย์สมบัติ รูปสมบัติ คุณสมบัติ เกียรติ อำนาจ ปัญญา เราจะละทิ้งไปให้หมด อย่างไม่มีอาลัยอาวรณ์เลย
ตัวเราไม่มี แล้วของเราจะมีมาแต่ไหน ความดีของเราไม่มี ความชั่วของเราไม่มี ความถูกของเราไม่มี ความผิดของเราไม่มี
ไม่มีใต้ ไม่มีเหนือ ไม่มีออก ไม่มีตก ไม่มีกลาง ไม่มีอีสาน ไม่มีในประเทศ ไม่มีต่างประเทศ ไม่มีที่นี่ ไม่มีที่อื่น
การเห็นเป็นตัวตน บุคคล เราเขา การเห็นเป็นคนสัตว์ หญิงชาย คือ สมุทัย สาเหตุให้เกิดทุกข์
เดิมทีเวลาเกิด เราไม่ได้มีอะไรติดตัวมาเลย และต่อไปเวลาตาย ก็จะไม่มีเช่นเดียวกัน สมบัติทั้งหลายทั้งปวงนั้นคือ สิ่งที่ผ่านมาเพื่อจะผ่านไปทั้งสิ้น แล้วจะมาคอยหวงอะไรไว้เล่า
อดีตคือสิ่งที่เราจะต้องลืม อนาคตคือสิ่งที่เราไม่อยากรู้ ปัจจุบันคือภาพมายาที่ไร้สาระ
ไม่ว่าจะรู้สึกไปถึงตรงไหน ก็ไม่ใช่ของเราไปถึงตรงนั้น
ชีวิตนี้ เหมือนกับการแสดงละครที่ไร้สาระ
ไม่ใช่ดินของเรา แต่เราเป็นของดินต่างหาก
เราจะอยู่เป็นสุขในโลกที่เป็นทุกข์เดือดร้อนอย่างแสนสาหัสนี้ได้อย่างไร
แม้แต่กายนี้ ก็เป็นของสมมุติ
ความผิดพลาดเป็นครู มิใช่ตราบาป
เราไม่ได้หวังว่า จะประสบความสำเร็จในชีวิต
จงวางตนอย่างโคเขาขาด หรือเด็กจัณฑาลผู้นุ่งห่มผ้าเก่า จงละพยศ ลดมานะ สละความถือดีเสียให้หมด พร้อมทั้งประพฤติตัวให้อ่อนน้อมถ่อมตน อดทนต่ออารมณ์ผู้อื่นให้ได้
ความถือตัวอวดดีอวดเก่งอวดความสามารถนั่นเอง เป็นสาเหตุใหญ่ที่ทำให้เกิดทุกข์
สมบัติของพระอรหันต์ คือความอ่อนน้อมถ่อมตัว
เราจะยอมพ่ายแพ้ เราจะยอมสูญเสียทุกสิ่งทุกอย่าง เพื่อไม่ต้องกลับมาเกิดในโลกนี้อีก
จงให้อภัยก่อน แล้วจึงค่อยขอขมา
ใครอยากเป็นผู้วิเศษ คนนั้นเป็นคนโง่
ถ้าภูมิใจเมื่อพูดดี จะต้องเป็นทุกข์ใจเมื่อพูดเสีย
ไม่ว่าจะเป็นผีสาง เปรต หรืออสุรกาย ก็คือรูปนามที่เกิดดับทั้งสิ้น
ทะเลต้องมีคลื่น ชีวิตต้องมีอุปสรรค การปฏิบัติธรรมต้องมีมาร
ความผิดหวังช่วยลดมานะ ความสมหวังพอกพูนมานะ
ปล่อยให้ทุกสิ่งทุกอย่างเป็นไปตามเหตุปัจจัยของมันซิ จะไปวางแผนมันทำไม จะไปกะเกณฑ์มันทำไม จะไปเจ้ากี้เจ้าการมันทำไม
นิสัยที่จะเอาอะไรต้องให้ได้อย่างใจนั้น เลิกเสียทีได้ไหม
เมื่อใดที่คิดว่าตัวเองดี ก็เลวเมื่อนั้นเลย
เมื่อใดที่คิดว่าคนอื่นเลว เราก็เลวเมื่อนั้นเลย
ถ้าดีใจเมื่อคนรัก จะเสียใจเมื่อคนเกลียด
คนมีเงินสองหมื่นล้านเค้ายังไม่พอ แล้วเราจะเอาสักกี่ล้านจึงจะพอ
โศกนาฏกรรมเริ่มต้นด้วยรอยยิ้ม
ถึงเวลาจะเสียก็ต้องเสีย ถึงเวลาจะหายก็ต้องหาย
เราดีใจมากแค่ไหน จะต้องเสียใจมากแค่นั้น
ขอให้เราจงพ้นไปจากทั้งความดีใจและความเสียใจ
จงอย่ารับทั้งสิ่งดีและสิ่งชั่ว เอามาเป็นตัวเราของเรา
ดีใจเพื่อเสียใจ ลิงโลดเพื่อเศร้าสร้อย ตื่นเต้นเพื่อเหงาหงอย สมหวังเพื่อผิดหวัง ยินดีเพื่อยินร้าย เฟื่องฟูเพื่อตกดิ่ง โด่งดังเพื่ออับแสง
ไม่มีฝรั่ง ไม่มีไทย ไม่มีเจ๊ก ไม่มีแขก ไม่มีลาว ไม่มีเขมร
เราไม่สามารถควบคุมสถานการณ์ทั้งปวงได้
จะรู้กำลังใจตน ก็เมื่อผจญมารนั่นเอง
สัตว์ทั้งปวงเกิดมากับความผิดหวัง ดำรงอยู่ด้วยความผิดหวัง และจะตายไปเพราะความผิดหวัง
จะเลิกเห็นกายผู้อื่นเป็นคนได้ ต้องเลิกเห็นกายตนเองเป็นคนด้วย
เราไม่ใช่คน กายนี้ไม่ใช่ของเรา จงถอนความคิดอย่างคนออกเสียให้หมด เพราะเราไม่ใช่คน
ข้าพเจ้าขอลาความเป็นคนตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป
เราเห็นแจ้งตั้งแต่เป็นเด็กอ่อนแล้วว่ากายนี้ไม่ใช่ของเรา
เราไม่รักใคร และไม่ต้องการให้ใครมารักเรา
อย่าหวังอะไรจากคน
คิดถึงใครก็เป็นทุกข์เพราะคนนั้นนั่นแหละ
ความคิดที่ว่าตัวเรามีอยู่ และใครกระทบกระทั่งไม่ได้นั้น เลิกเสียที
เวลาเข้าใกล้ผู้หญิง อย่ารู้สึกว่าตัวเป็นชาย เพราะในสัจธรรม ไม่มีชาย ไม่มีหญิง
ก็ใจของเรายังบังคับบัญชามันไม่ได้ แล้วจะไปบังคับใจคนอื่นได้อย่างไร
เมื่อใดที่มีความหวัง ความผิดหวังจะตามมาทันที
สมหวังไปทำไม ในเมื่อต้องผิดหวังภายหลัง
ความผิดหวังนั่นแหละ แฝงตัวอย่างเงียบเชียบอยู่ในความสมหวัง
เราจะหวังอะไรล่ะ ยิ่งสมหวังนั่นแหละ จะยิ่งผิดหวังหนักเป็นทวีคูณ
อย่าหวังอะไร จากสิ่งใดๆ อย่างเด็ดขาด
จะหนีทุกข์ กลัวทุกข์ไปทำไม ในเมื่อความทุกข์คืออาจารย์สอนธรรมองค์สำคัญ
ความมักน้อยสันโดษ คือเกราะป้องกันความทุกข์อย่างดี
ถ้าปราศจากความสละละวางและความสลัดคืนในสิ่งทั้งปวงแล้ว ชีวิตไม่มีทางจะพบความสวัสดีปลอดภัยได้เลย
ความทุกข์ใจที่เกิดขึ้นก็คือ สัญญาณเตือนว่า ตั้งจิตไว้ผิดนั่นเอง
จงเลิกคิดปรุงแต่งเสียทีว่า เราจะสำเร็จเวลาใดเมื่อไร
อนาคตคือสิ่งที่ไม่ควรรู้เป็นอย่างยิ่ง
ที่เราอยากรู้อนาคต เพราะมากด้วยความโลภ มากด้วยกิเลส มากด้วยตัณหานั่นเอง
ถ้าเราเมตตาต่อศัตรูไม่ได้ ก็ไม่ชื่อว่าเป็นพุทธบุตร
ตราบใดที่ใจยังมีความรัก ก็ชื่อว่ามีเชื้อแห่งโรคประสาท เชื้อแห่งความบ้าอยู่อย่างพร้อมมูลทีเดียว
เรื่องที่ไม่มีเหตุผลที่สุดก็เกิดขึ้นได้ สิ่งที่ไม่น่าเป็นไปได้ที่สุดก็เป็นไปได้
จงอย่าทำความรู้สึกว่ามีตัวเราที่เป็นผู้ชายคนหนึ่งขึ้นมาอย่างเด็ดขาด
ผู้ที่อยากดัง อยากเด่น อยากเจริญรุ่งเรือง มีเกียรติ มียศ คือคนโง่เขลา
ในลาภนั่นแหละมีความเสื่อมลาภอยู่ด้วย ในยศนั่นแหละมีความเสื่อมยศอยู่ด้วย ในสรรเสริญนั่นแหละมีนินทาอยู่ด้วย ในสุขนั่นแหละมีทุกข์อยู่ด้วย ในความเจริญนั่นแหละมีความเสื่อมอยู่ด้วย
การยินดี ยินร้าย ดีใจ เสียใจ สมหวัง ผิดหวัง มีอยู่แต่ผู้มีอวิชชาเท่านั้น ส่วนผู้รู้แจ้งเห็นจริงในธรรมชาติของโลก จะไม่หวั่นไหว ยินดี ยินร้าย ไปกับทุกสิ่งในโลกเลย
จงฝากจิตไว้กับสติปัฏฐาน อย่าฝากไว้กับใคร
ถ้าหากเสียใจ น้อยใจ เมื่อถูกเค้าหลอก ถูกเค้าลวง แสดงว่าจิตใจยังต่ำทราม อ่อนแอ อยู่มาก
จงทำจิตให้มั่นคงอย่างภูผาหิน ที่ไม่หวั่นไหวด้วยแรงลม
ในความเสื่อมลาภนั่นแหละมีลาภอยู่ด้วย ในความเสื่อมยศนั่นแหละมียศอยู่ด้วย ในนินทานั่นแหละมีสรรเสริญอยู่ด้วย ในทุกข์นั่นแหละมีสุขอยู่ด้วย ในความเสื่อมนั่นแหละมีความเจริญอยู่ด้วย
ผู้ที่ขวนขวายแสวงหาความสุขทางกายคือผู้ประมาท
ขอเราจงอย่าได้ประมาท อย่าได้เกียจคร้านในการเจริญสติเลย จะได้สามารถทำให้อารมณ์ทุกอย่าง จบที่จิตเรา ไม่ไปทำให้คนอื่นเดือดร้อนได้
ผู้ที่ชอบวาดวิมานในอากาศเป็นคนโง่เขลา
การที่เราถูกข่มเหงรังแกนั้นดีแล้ว เพราะจะเป็นการฝึกฝนให้คุ้นเคยต่อการที่จะต้องถูกพระยามัจจุราชข่มเหงรังแกในอนาคตอันใกล้นี้
จงยอมแพ้กิเลสผู้อื่นอย่างหมอบราบคาบแก้ว แต่จงอย่ายอมแพ้กิเลสของตัวเอง
ผู้ที่วาดภาพปรุงแต่งอนาคตเอามายินดียินร้าย คือคนโง่เขลาเบาปัญญา
อดีตคือสิ่งที่ดับสูญสิ้นไปโดยไม่เหลือแล้ว จะไปเอามาคิดทำไม
ตัวเราจริงๆ ไม่มี มีแต่ตรงที่ยึดมั่นเอามาแบกเป็นอุปาทานเท่านั้น
อย่าคาดเดาปรุงแต่งว่าจะได้อะไรหรือจะเสียอะไร
อดีตก็ดับไปหมดแล้ว อนาคตก็ไม่รู้จะเป็นอย่างไร เพราะฉะนั้น จงมีสติอยู่แต่ปัจจุบันเท่านั้นเถิด
จะหวังอะไร จากสิ่งที่ไม่ให้เราหวัง
ถ้าจะไปนิพพาน ต้องทิ้งให้หมด ทั้งบุญ ทั้งฤทธิ์ ทั้งเกียรติยศ ชื่อเสียง
เราจะเป็นคนไร้สมรรถภาพ ไร้ความสามารถ ในกิจการต่างๆ แต่ว่าสามารถละทิ้งโลกนี้ไปได้ หรืออยากจะเป็นผู้มีเกียรติ มีเดช มีฤทธิ์ มีความสามารถ มีคนยกย่อง เคารพ สรรเสริญ บูชา แต่ต้องจมปลักอยู่ในโลกใบนี้อย่างถอนตัวไม่ขึ้น
หน้าที่ของเราคือการไม่หวั่นไหวต่ออดีตสัญญา
ตราบใดที่ยังเห็นเป็นผู้หญิงผู้ชายอยู่ ตราบนั้นจะยังไม่หมดกามฉันทะไปได้
เราไม่ใช่กายนี้ กายนี้ไม่ใช่เรา
หน้าที่ของเราคือการเผชิญสิ่งทั้งปวงโดยไม่หวั่นไหว ไม่ใช่หลบหนีสิ่งทั้งปวง
แค่เห็นเป็นคนสัตว์หญิงชาย ก็เป็นความโง่พออยู่แล้ว ยังไปแยกเป็นสวยเป็นขี้เหร่ เป็นของเราเป็นของเขาอีก นั่นก็คือความบ้านั่นเอง
เราไปอยู่ในโลกที่ไม่มีผู้หญิงผู้ชายดีกว่า
เราบวชมาเพื่อแสวงหาดวงจิตที่ไม่หวั่นไหวในเวลาได้และเสีย ไม่ได้บวชมาเพื่อแสวงหาเงินทอง
เราเกิดมาเพื่อเห็นอุปสรรคในโลก ไม่ใช่เพื่อพบความสะดวกสบายในโลก
เราจะต้องค้นพบให้ได้ว่าสถานที่ที่น่าอยู่ในโลกนี้ ไม่มีเลย แม้เท่าแมวดิ้นตาย
คนรวยหรือคนจนอย่าดูกันที่เงิน ให้ดูกันที่ใจ ถ้าใจอิ่มก็รวย ถ้าใจหิวก็จน
เลิกคิดเสียทีว่าเราอยู่ขั้นไหนและจะไปขั้นไหน
สำเร็จก็เท่านั้น ล้มเหลวก็เท่านั้น ได้ก็เท่านั้น เสียก็เท่านั้น
วาสนาบารมีของแต่ละคนมันสร้างมาต่างกัน ฉะนั้นจงอย่าไปอยากได้ในสิ่งที่คนอื่นเค้าได้
เราจะได้สิ่งต่างๆ ตามแต่วาสนาเท่านั้น ถ้าสิ่งใดไร้วาสนาจะได้ ก็อย่าไปหวังเลย ส่วนสิ่งใดถ้ามีวาสนาจะได้ ถึงเวลาอันสมควรจะได้เอง ไม่ต้องร้องขอ ไม่ต้องรอคอย
เราหวังที่จะมาครอบครองสมบัติในโลกนี้ จึงพบแต่ความเดือดร้อน ผิดหวัง และคราบน้ำตา
ความเสื่อมลาภนั่นแล เป็นมิตรแท้ของเรา
ผู้ที่ไม่ยอมรับความพ่ายแพ้ จะต้องเดือดร้อนอย่างแสนสาหัส
เลิกเห็นว่าตนเองเป็นคนสำคัญเสียที
ถ้าดีใจที่มีมิตร จะเสียใจเมื่อพบศัตรู
แพ้ชนะ มันเป็นเรื่องของโลกเขา ส่วนธรรม ไม่มีแพ้ ไม่มีชนะ
ลาภ ยศ เกียรติ สรรเสริญ อำนาจ วาสนา มีเพื่อกายนี้ ในเมื่อกายนี้ไม่ใช่ของเราแล้ว สิ่งเหล่านี้มีค่าอะไร
เราเป็นคนธรรมดาที่ไม่ต้องมีอะไรวิเศษเลยไม่ได้หรือไง
ในเมื่อโลกนี้ ผู้ที่มีมุทิตาจิต พลอยยินดีเมื่อผู้อื่นได้ดีมีน้อย ฉะนั้นเราต้องฝึกตัวเองให้ทนทานต่อการถูกอิจฉาริษยาให้ได้
เราจะมาเอาสิ่งที่พระพุทธเจ้าทิ้ง หรือสิ่งที่พระองค์แสวงหา
ที่เราเป็นทุกข์อยู่ เพราะว่า “เจ็บแล้วไม่จำ สละไม่จริง ทิ้งไม่ขาด” นั่นเอง
ความต้องการที่อยากให้คนอื่นมีความคิดเห็นเหมือนเรานั้น เป็นความต้องการของคนโง่
ผู้ที่โด่งดังที่สุด คือผู้ที่ไม่มีใครรู้จัก ผู้ที่ยิ่งใหญ่ที่สุด คือผู้ที่ไม่มีใครเกรงขาม
อวิชชามันแต่งตั้งให้เราเป็นผู้ชายคนหนึ่ง ซึ่งต้องการและต้องแสวงหาผู้หญิงมาเป็นคู่ ดวงจิตที่โง่เขลาก็เชื่อตามอย่างไม่ลืมหูลืมตา ช่างน่าสังเวชเหลือประมาณ
จะมัวแบ่งเป็นหญิงเป็นชายทำไมอีก
ทุกครั้งที่มองเห็นเป็นหญิงเป็นชาย ก็เหมือนย่างกรายเข้าสู่ขุมนรกที่แสนเร่าร้อนเจ็บปวด
ร่างกายคนประกอบมาจากสิ่งที่เรารังเกียจทั้งสิ้น ยังจะเก็บเอามาใฝ่ฝันอีกหรือ
ในเมื่อของมันเร่าร้อน จะเอามาจับมาถือ มาแบกมากอดรัดเอาไว้ทำไม ทิ้งมันไปเสียเลย ทิ้งได้ไวเท่าไหร่ยิ่งดี
ความโง่ความบ้าในอดีต จงถือเอาเป็นบทเรียนที่จะไม่ทำอีก ไม่ใช่เก็บเอามาทุกข์ทนหม่นไหม้
ทุกคนมันผิดพลาดกันได้
ไม่มีสิ่งใดผิดเลย นอกจากเรามีความต้องการมากเกินไป
ทุกสิ่งทุกอย่างในโลกนี้ ล้วนแล้วแต่พอดีทั้งนั้น ยกเว้นแต่ใจเราที่ไม่รู้จักพอดี
เวลาต้องการก็จะไปเที่ยวแสวงหามาให้ได้ เวลาเบื่อก็จะหนีไปให้ไกลแสนไกล อย่างนี้เป็นลักษณะของคนบ้า

จบธรรมภาษิตตอน “เขียนในป่าช้าจีน”

บันทึกเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๓๔ ณ ป่าช้าจีนแห่งหนึ่งที่จังหวัดภูเก็ต ความดีและบุญกุศลของธรรมะชุดนี้ ขอถวายบูชาบุพพการีชนของข้าพเจ้าที่ผ่านมาทุกภพทุกชาติ ส่วนข้อบกพร่อง ข้าพเจ้าขอรับผิดแต่เพียงผู้เดียว

ด้วยความนับถือ
จาก พระชุมพล พลปฺโ